Declaración conxunta dos interlocutores sociais europeos do sector bancario sobre os aspectos laborais da intelixencia artificial

A declaración, entre UNI Europa – a federación sindical europea de traballadores e traballadoras dos servizos, na que participa activamente CCOO Servicios como afiliada - e os empresarios - as patronais bancarias europeas EBF, EACB, ESBG - é a primeira deste tipo nun sector de actividade da UE. Esta Declaración Conxunta sobre os Aspectos Laborais da Intelixencia Artificial é o inicio dun proceso continuo sobre a IA, e tamén a culminación dunha ampla colaboración e diálogo entre as partes interesadas, tendo en conta os retos e oportunidades dinámicas do sector na introdución de procesos e sistemas que utilizan a IA.

"Introducir a IA no lugar de traballo conleva tanto riscos como oportunidades para os empregados de banca. O diálogo social a todos os niveis é vital para garantir que os sistemas de IA se aplican de forma responsable. Recoñecemos o compromiso asumido hoxe polos interlocutores sociais dos bancos europeos a favor do diálogo social, incluída a negociación colectiva, a todos os niveis", declarou Michael Budolfsen, presidente de UNI Europa Finanzas.

Esta declaración baséase no rico historial de declaracións conxuntas asinadas polos interlocutores sociais europeos nos últimos cinco anos, como a Declaración conxunta sobre o teletraballo no sector bancario europeo (2017), a Declaración conxunta sobre o impacto da dixitalización no emprego (2018) e a Declaración conxunta sobre o traballo a distancia e as novas tecnoloxías (2021).

Ademais, baséase nas conclusións dun proxecto desenvolvido ao longo de dous anos, financiado pola Comisión Europea, e dirixido aos interlocutores sociais, "A banca en 2030: Como influirán as tendencias mundiais actuais, e especialmente a Intelixencia Artificial (IA), no futuro do sector bancario europeo e dos seus empregados?"

O auxe da IA presenta tanto retos como oportunidades, como poñen de relevo as conclusións do proxecto "A banca en 2030". A dixitalización acelerada, agravada pola pandemia de COVID-19, impulsou a adopción da IA no sector bancario, remodelando as interaccións cos clientes e os paradigmas operativos para os seus empregados. Recoñecendo o potencial transformador da IA, os interlocutores sociais europeos subliñan a importancia dun compromiso conxunto proactivo e un uso responsable desta tecnoloxía.

A Declaración significa que empresarios e sindicatos deben garantir que:

• Aproveitan as vantaxes da IA mediante o diálogo social, incluída a negociación colectiva, en relación co uso, a aplicación e a supervisión continua da mesma
• As aplicacións que utilizan sistemas de IA deben ser transparentes, xustas e imparciais, e os empregados teñen que asegurarse de que se utilizan en consecuencia de tal maneira.
• Ningún traballador se quedará atrás**: os empresarios deben proporcionar a formación necesaria para adaptarse ás novas tecnoloxías. A declaración pide á UE e aos gobernos nacionais que proporcionen financiamento para a formación necesaria.
• A vixilancia mediante IA para controlar o traballo dos empregados debe ser limitada, transparente e proporcional.
• En relación coa IA e todos os demais aspectos da transformación dixital, os seres humanos manteranse no centro da organización do traballo, respectando plenamente o principio de control humano.

A Declaración remarca que a IA debe respectar os dereitos humanos fundamentais, e promover a non discriminación así como a toma de decisións libre de sesgos.

O diálogo social e a negociación colectiva serán claves en todo o proceso transformador do sector bancario, e destacamos que na Declaración se fai mención expresa á liberdade sindical, que debe ser respectada no contexto da IA.

"Esta Declaración Conxunta é a primeira que establece normas mutuamente acordadas sobre IA que fixan límites claros e proteccións para os traballadores de todo o sector bancario europeo. A declaración é un bo comezo e agora temos que facer un esforzo conxunto para garantir a súa aplicación xeneralizada", dixo Elke Maes, Vicepresidenta de Finanzas de UNI Europa.

Os interlocutores sociais europeos levarán a cabo unha avaliación completa desta Declaración Conxunta cara ao final do seu Programa de Traballo 2025-2026.

Para concluír, os interlocutores sociais europeos reafirman o seu compromiso de fomentar un enfoque colaborativo e integrador para aproveitar o potencial da IA, salvagardando ao mesmo tempo os intereses de todas as partes interesadas do sector bancario europeo.

Ligazón ao informe “A banca en 2030”. Dispoñible soamente en inglés.