Archivado en Legal, Campañas, Mujeres e Igualdad

Sentenza de Tribunal Supremo en casación para unificación de doutrina pola que se declara exentas de tributación de IRPF as prestacións de Maternidade


reclamación retención maternidade
Adxunto remitimos a Sentenza que o Tribunal Supremo acaba de fallar en unificación de doutrina pola que se declaran exentas de tributación no Imposto da Renda de Persoas Físicas (IRPF) as prestacións de Maternidade da Seguridade Social.

Esta sentenza supón a resolución definitiva do conflito que desde varios anos vén producindo en relación á exención do citado imposto, e que se derivaba da diferente opinión que tiñan da mesma distintos tribunais, recoñecéndoa nalgúns casos e denegándoa noutros

Deste xeito, fíxase como doutrina legal a exención da tributación no IRPF das prestacións de Maternidade da Seguridade Social. Ler máis

Valoración sindical da sentenza

Con independencia do procedemento de reclamación das contías abonadas en concepto de IRPF por estas prestacións, do que damos conta máis abaixo, convén tamén realizar unha primeira valoración sindical do que supón a sentenza.

CCOO sempre defendemos a necesidade de que o sistema fiscal se deseñe sobre a lóxica da progresividade e a repartición xusta e equitativa dos esforzos en función do nivel de renda das persoas, e recoñecendo en todo caso os distintos obxectivos que perseguen as prestacións contributivas e as asistenciais de modo que se alcance o equilibrio que entre os principios de contributividade, suficiencia e solidariedade deben caracterizar aos sistemas públicos de protección social. 

Da mesma forma que, desde o noso punto de vista, as deficiencias do noso ordenamento en materia de protección dos dereitos da muller en xeral e da muller traballadora en particular non parece que poidan resolverse cunha norma ou unha interpretación dunha norma fiscal  non acorde co principio de igualdade e progresividade establecido no artigo 31 da CE.
En calquera caso, o Tribunal Supremo fixou como doutrina legal a xa sinalada anteriormente e ábrese agora, de forma non controvertida, a vía para que as persoas beneficiarias da prestación poidan reclamar a devolución do imposto nos termos que máis abaixo se determinan.

A fórmula máis probable de reclamación será ante a administración tributaria, refacendo a declaración de forma axustada ao novo criterio establecido polo Tribunal Supremo e reclamando a diferenza a favor da persoa declarante.


Consecuencias da Sentenza sobre as futuras prestaciós de Maternidade

A nova doutrina fixada polo Tribunal Supremo supón que, a partir de agora, e sempre que non se modifique a actual lexislación, quedarán exentas de tributación todas as prestacións de Maternidade que se recoñezan por parte da Seguridade Social. De modo que o INSS deixará de realizar a retención do IRPF sobre estas prestacións. 

Consecuencias da Sentenza sobre as prestacións de Maternidade que se están percibindo actualmente

Quen estea a percibir unha prestación de maternidade neste momento deixa de estar obrigado/a á tributación ao IRPF pola mesma, de modo que a Seguridade Social deixará de practicar a retención da mesma nas próximas nóminas, e a persoa titular da prestación poderá solicitar a Axencia Tributaria a devolución das retencións xa practicadas con anterioridade ou, no seu caso, regularizar o imposto na declaración tributaria anual de acordo á nova doutrina.

Estamos á espera de coñecer o procedemento concreto co que a Axencia Tributaria vai proceder á devolución ou, no seu caso, a regularización do imposto. Resulta neste punto moi relevante saber se, por exemplo, procederá de oficio ou será necesaria realizar algún tipo de reclamación. Aínda que o máis probable é o segundo.

Consecuencias da Sentenza sobre as prestacións de Maternidade que se percibiron con anterioridade á mesma.

Quen percibise prestacións de Maternidade durante 2018, practícaselles retención de IRPF polas mesmas e, loxicamente, se aínda non realizasen a declaración do imposto do exercicio completo, atópanse no mesmo caso que o sinalado no apartado anterior.

Que percibise prestacións de Maternidade en exercicios anteriores polos que xa tributase ao IRPF, poderán solicitar a devolución deste imposto. Esta posibilidade restrínxese ás prestacións de maternidade percibidas até un máximo de 4 anos antes. Entendemos que poden reclamarse por esta vía as contías que procedan de prestacións percibidas desde 2014 (art. 67 LGT).

Poderá obterse a devolución de contías referidas a períodos anteriores, cando estas fosen reclamadas e estean en trámite de resolución administrativa ou xudicial.

Nestes casos, debemos insistir en que nos atopamos á espera de coñecer o criterio de actuación que adoptará a Axencia Tributaria, aínda que o máis probable que nestes supostos non actúe de oficio e sexa necesario realizar a reclamación correspondente.

Nalgúns medios de comunicación aparecen referencias, citando como fonte despachos de avogados, a vías de reclamación para prazos anteriores, aínda que non houbese reclamación administrativa ou xudicial previa. Sen prexuízo de analizar todas as posibilidades, neste momento, as nosas indicacións respecto diso limítanse ao transcrito nesta nota.

Consecuencias de la Sentencia en relación a las prestaciones de maternidad para funcionarios

Para os funcionarios civís do Estado que non están no Réxime Xeral da Seguridade Social (Réxime especial -Muface,-) e algúns outros corpos, a maternidade ten o carácter de permiso retribuido mediante os seus correspondentes haberes. Sen prexuízo dunha valoración posterior máis detallada, nestes casos, ao non haber prestación" senón "retribución" a sentenza non sería de aplicación, o que sen dúbida resulta paradoxal. 

Consecuencias da Sentenza en relación ás prestacións de paternidade

A Sentenza non examina o tratamento fiscal que deba darse ás prestacións por paternidade por non ser obxecto do debate exposto. Doutra banda, a regulación tributaria non permite a extrapolación desta doutrina a outros supostos pola súa mera similitude. 

Agora ben, a fundamentación da sentenza parece concluír que todas as prestacións públicas por "nacemento, parto ou adopción"estarían incluídas na exención do artigo 7 h) LIRPF con independencia da súa natureza. De feito, o groso dos argumentos que serven á Sala para situarse poden ser aplicables  á prestación por paternidade. Neste sentido, a prestación de paternidade regulada nos artigos 183 e ss do TRLGSS é unha prestación pública por "nacemento, parto ou adopción" na mesma medida que o é a prestación de maternidade regulada nos arts. 177 e seguintes do mesmo texto.

Doutra banda, a prestación por paternidade do art.  183 e ss do TRLGSS introduciuse pola L.Ou. 3/2007, de 22 de marzo, de Igualdade como unha medida concreta que persegue a igualdade de trato efectiva e o fomento da corresponsabilidade familiar  entre mulleres e homes na asunción das responsabilidades familiares. Estamos ante prestacións da mesma natureza que protexen as mesmas situacións e co mesmo alcance (deixando a salvo a diferente duración). Por iso, non parecería admisible que recibise un tratamento fiscal distinto e máis oneroso a prestación coa que se pretende fomentar aquela maior corresponsabilidade. 

Procedimiento a seguir no caso de reclamacións ante a Axencia Tributaria.

O procedemento a seguir atópase regulado polo Regulamento xeral de desenvolvemento da Lei 58/2003, de 17 de decembro, Xeral tributaria, en materia de revisión en vía administrativa. Inicialmente trátase de solicitar á Administración de Facenda competente a devolución das contías indebidamente retidas ou satisfeitas mediante o procedemento de devolución de ingresos indebidos ou instando a rectificación da autoliquidación mediante a que se realizou o ingreso indebido. 

Con carácter previo á resolución, a Administración notificará á persoa interesada a proposta de resolución para que nun prazo de dez días presente as alegacións ou documentos que considere necesarios; aínda que en determinados supostos pode prescindirse do devandito trámite. Se a resolución é favorable deberán abonarse ademais os intereses de demora correspondentes.

Posto que as reclamacións axústanse agora á nova doutrina emitida polo Tribunal Supremo con toda probabilidade a Axencia Tributaria procederá a resolver afirmativamente ás devanditas reclamacións.

En todo caso, se a resolución ao recurso administrativo fose desfavorable debe recorrerse na vía económico-administrativa  esgotando, no seu caso,  os recursos conforme ás disposicións do devandito regulamento. Esgotada a vía económico-administrativa sen resultado satisfactorio deberá interporse en prazo o correspondente recurso contencioso-administrativo ante a Xurisdición contenciosa-administrativa.